Lubicz

Historia gminy – krótki opis

Muzeum Piśmiennictwa i Drukarstwa w Grębocinie w XIII wiecznym kościele pw. Św. Barbary

Gmina Lubicz położona jest w centralnej części województwa kujawsko – pomorskiego w bezpośrednim sąsiedztwie siedziby Sejmiku Samorządu Województwa i siedziby powiatu ziemskiego miasta Torunia. Cechą szczególną dla dziejów gminy, mającą swoje przełożenie zarówno w ilości zachowanych obiektów jak i charakterze funkcjonalnym, jest fakt, iż jej terytorium wchodziło na przestrzeni wieków w skład różnych ziem i państw, podlegając jednocześnie rożnym jednostkom administracyjnym i kościelnym.
W XII w., w okresie podziału dzielnicowego, obszar dzisiejszej gminy Lubicz należał do Mazowsza. Natomiast w XIII w. w okresie początkowym jednolicenia ziem polskich obszary gminy Lubicz na południe od Drwęcy należały do Kujaw, odrębnego Księstwa, zaś położone na północ od rzeki, do państwa Zakonu Krzyżackiego. Tereny położone na południe od Drwęcy (obszar sołectw Złotoryja, Kopanino, Grabowiec, Nowa Wieś, Lubicz Górny, Młyniec Drugi, Mierzynek) to terytorium wykształconej ostatecznie na przełomie XIV i XV w. historycznej Ziemi Dobrzyńskiej, obejmującej tereny pomiędzy Wisłą, Drwęcą i Skrwą. Tereny położone na północ od Drwęcy to obszar historycznej Ziemi Chełmińskiej. W XVI i XVII w. tereny gminy, leżąc w granicach Królestwa Polskiego (Korony), należały do dwóch prowincji: część po południowej stronie Drwęcy do Wielkopolski i województwa inowrocławskiego, część po północnej stronie rzeki do Prus Królewskich i województwa chełmińskiego. Część gminy Lubicz położona na północ od rzeki Drwęcy oraz obszar dzisiejszych sołectw Nowa Wieś, Kopanino, Złotoryja znalazł się w zaborze pruskim wchodząc w skład utworzonego w 1818 r. powiatu toruńskiego. Część położona na południe od rzeki (poza w/w sołectwami) znalazła się w zaborze rosyjskim, powiecie lipnowskim. Podziały te, poza krótkim okresem funkcjonowania Księstwa Warszawskiego w latach1807 – 1815, pozostały bez zmian do 1919 r. Istotnym czynnikiem wpływającym na tempo rozwoju struktury przestrzennej jednostek osadniczych na obszarze gminy Lubicz był zarówno postęp cywilizacyjny jak i bezpośrednie sąsiedztwo miasta Torunia. Szereg wsi stanowiło bowiem już w XVI w. jego zaplecze gospodarcze, będąc własnością miasta. Wymienić tu należy przede wszystkim Lubicz (z młynami wodnymi, tartakiem, foluszem, cegielniami, miedziennicą, karczmami, komorą promową, łaźniami, ławami chlebowymi i folwarkiem) oraz Jedwabno, Grębocin, Gronowo, Gronowko, Rogowo, Rogowko. Dla ożywienia gospodarczego gminy i jednostek osadniczych duże znaczenie miało oddanie w XIX/XX w. do użytku:

– szos bitych z Torunia do Lubicza w 1841 r., z Torunia do Kowalewa przez Grębocin z 1843 r.,
– linii kolejowej z Torunia do Olsztyna w 1873 r. (odcinek Toruń – Jabłonowo w 1871 r.) z
dworcem w Grębocinie,
– linii kolejowej wąskotorowej Toruń – Grębocin – Lubicz w 1902 r. z bocznicą do młynow,
obsługujących jeszcze w okresie międzywojennym cegielnie w Grębocinie (dziś w granicach
administracyjnych miasta Torunia),
– nowej linii kolei wąskotorowej w 1916/17 r. z Torunia przez Sierpc, Płońsk do Nasielska z
mostem przez Drwęcę i bocznicę do młynów, przebudowanej w 1936/7 na normalnotorową, z
dworcem w Lubiczu Dolnym.

Dolina rzeki Drwęcy w Lubiczu Dolnym

Współcześnie role taką pełni realizowana autostrada A1 z węzłami Lubicz i Turzno.

Na terenie Gminy położona jest urokliwa Dolina Drwęcy, wraz z rezerwatem ichtiofauny. Znawcy wędkowania rokrocznie 1 stycznia zbierają się w Lubiczu Dolnym na uroczystej inauguracji połowów troci wędrownej. W rzeczce Struga Lubicka występuje unikalny minóg. Atrakcyjne miejsca dla wędkarzy znajdują się na całym obszarze Gminy.

Warte odwiedzenia są również budynki, bo byłym monumentalnym młynie w Lubiczu Dolnym, wraz z ocalałą elektrownią wodną i przepławka dla pstrągów i troci.
W Złotoryi znajduje się niezwykle malownicze ujście Drwęcy do Wisły, z którego można podziwiać panoramę Torunia. Tamże w XIV wieku Kazimierz Wielki wybudował zamek warowny, strzegący tego miejsca przed Krzyżakami. Obecnie można oglądać jedynie jego ruiny.
Piękne są również panoramy Doliny Drwęcy, z najpiękniejszymi widokami w Młyńcu I oraz w Nowej Wsi. Jesienią warto odwiedzić malownicze aleje dębów w Kopaninie i Złotoryi.

Każda wieś w Gminie Lubicz posiada atrakcje turystyczne, które na pewno warto zobaczyć. We wsi Grębocin bardzo popularne i często odwiedzane jest Muzeum Piśmiennictwa i Drukarstwa w Grębocinie.

Ponadto na ternie Grębocina znajduje się cmentarz ewangelicki, nieczynny ( najstarsze nagrobki z 1812 i 1818 r.), budynek dawnej pastorówki murowany z ok. XIX w., cmentarz przykościelny z ok. 1930 r., a także zespół dawnego folwarku składający się z dworu murowanego z cegły ok.1754 r., parku podworskiego krajobrazowego o pow. 1,3 ha z końca XIX w. z zachowaną aleją lipowo- kasztanową. We wsi Brzezinko możemy odwiedzić park dworski oraz kaplicę rzymsko – katolicką z 1884 r. W Brzeźnie dom murowany z ok. 1920 r. i spichlerz murowany z ok. 1910r. W Złotoryi natomiast Stary most żelazny o długości 54 m zbudowany w 1893 roku oraz ruiny zamku. W Gronowie można zobaczyć stanowisko archeologiczne posiadające własną formę krajobrazową ( grodzisko) – n. niem. Burgmall,. W Młyńcu Drugim Kościół filialny rzymsko – katolicki p.w. Św. Ignacego Loyoli.
Wieś Rogowo posiada Kościół ewangelicki obecnie rzymsko – katolicki, który został wybudowany z kamienia polnego i częściowo z cegły w połowie XIV w. Od 1565 r. do 1945 r. był kościołem protestanckim. Bardzo ciekawy zespół folwarczny w Jedwabnie składający się z: kuźni-warsztatu, wozowni-stajni murowanych z cegły z ok. XIX w., spichlerz- pompownia murowane z cegły z k. XIX w., obory, chlewni, stodoły, szopy i bramy parku. Gmina Lubicz kryje jeszcze wiele wiele innych atrakcji turystycznych, które naprawdę warto zobaczyć.

Baza noclegowa

Na terenie Gminy zlokalizowanych jest kilkanaście gospodarstw agroturystycznych i niewielkich pensjonatów oraz kilka dużych ośrodków zapewniających miejsca noclegowe wraz z udogodnieniami konferencyjnymi.
Gmina słynie jednak z licznych stadnin koni – jest ich tu aż osiem.

Baza kulinarna

Zamek w Złotorii nad Wisłą wybudowany przez króla Kazimierza Wielkiego

Na terenie Gminy funkcjonuje kilka restauracji cieszących się zasłużoną sławą lokalnych i regionalnych perełek gastronomicznych. Mowa tu o restauracji „Przy Złotej Wyspie” w Złotorii wiele razy nagradzanej na festiwalach smaków, czy restauracji przy Hotelu „Ambasada” w Krobi. Restauracje te specjalizują się w wykwintnej kuchni staropolskiej. Od lat wysoką renomą kierowców cieszy się Zajazd pod Kasztanami w Grębocinie oraz zlokalizowane w tej samej miejscowości restauracje „Droga 15” i „Stary folwark”. „Pod kasztanami” można zjeść tradycyjne dania kuchni polskiej, zaś „Droga 15” serwuje dania typu amerykańskiego. Z kolei w „Starym folwarku” zjemy głównie dania kuchni polskiej i niemieckiej.

Cyklicznie organizowane imprezy

W Gminie Lubicz cyklicznie są organizowane imprezy i pikniki, które przyciągają bardzo wielu uczestników.
Od kilku lat 8 marca wójt zaprasza wszystkie panie na Gminne Święto Kobiet.
W Lubiczu Górnym natomiast w czerwcu organizowane jest Święto ulicy Lipnowskiej, akcentujące bogatą historię gminy pod kątem jej wielokulturowości.
Co roku w Lubiczu Górnym w ostatni weekend sierpnia organizowany jest Festyn Dożynkowy „Lubickie lato”, przyciągający cztery – pięć tysięcy mieszkańców. Występują tam gwiazdy krajowego formatu oraz lokalne zespoły ludowe.
Od ponad dziecięciu lat w Grębocinie w pierwszą sobotę września organizowany jest Festyn pod nazwą ,,Święto chleba i latawca”, gdzie m.in. można nauczyć się wypieku tradycyjnego chleba na bazie miejscowych receptur oraz popróbować swych sił jako rzemieślnik wyrabiający papier.

Gmina a Autostrada A1

Gmina Lubicz dzięki znakomitemu położeniu względem szlaków komunikacyjnych jest bardzo ciekawym miejscem do lokowania inwestycji, w szczególności dotyczy to centrów logistycznych i infrastruktury obsługi ruchu tranzytowego.
Na obszarze Gminy znajdują się dwa węzły autostradowe A1 „Amber One” – „Lubicz” oraz „Turzno”. Ich lokalizacja zainspirowała władze Gminy do wyznaczenia w przygotowanym w 2011 roku Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego znacznych obszarów przeznaczonych pod tereny inwestycyjne właśnie w pobliżu zjazdów z autostrady. Potwierdzenie ważnej roli A1 dla rozwoju gminy znalazło się również w opracowanej w grudniu 2012 roku Strategii Rozwoju Gminy na lata 2013-2020, gdzie m.in. znalazły się zapisy o wykorzystaniu szans na rozwój gospodarczy płynących z lokalizacji tychże węzłów na terenie gminy.
Jak przekonuje Marek Olszewski, wójt Gminy Lubicz – W okolicy węzła „Lubicz” znajdują się kompleksy o powierzchni od 5 do 35 ha bardzo dobrze uzbrojone, z wyznaczonymi funkcjami logistycznymi, dopuszczającymi również budowę hurtowni i sklepów wielko powierzchniowych. Tereny te są szczególnie atrakcyjne – prócz węzła autostradowego przebiega tu tzw. Wschodnia Obwodnica Torunia oraz droga krajowa nr 10 z Torunia i Bydgoszczy w kierunku Warszawy.
Wójt Olszewski dodaje, że z kolei przy węźle „Turzno” zlokalizowano duże tereny inwestycyjne z przeznaczeniem  pod usługi logistyczne, a także pod nieuciążliwe kompleksy przemysłowe. Uruchomienie tego węzła poprzez wybudowanie łącznika do drogi krajowej nr 15 Toruń – Ostróda jest dla Gminy Lubicz  niezwykle ważne, ze względu na zainteresowanie potencjalnych inwestorów.
www.lubicz.pl/inwestycje   tel. 56-6212101