Pelplin

Dawne Opactwo Cysterskie w Pelplinie

Zapraszamy do Pelplina

Na północy Polski, pośród malowniczych pól i morenowych wzgórz Kociewia położone jest miasto o nazwie Pelplin. To urokliwe miejsce stanowi prawdziwą skarbnicę zabytków pomorskiej kultury i sztuki. Urzeka pięknem gotyckiej architektury oraz niezliczonymi osobliwościami przyrody. Panuje tu specyficzna, nieco nostalgiczna atmosfera sprzyjająca wyciszeniu i refleksji. Każdy, kto choć raz odwiedzi to małe, urokliwe miasteczko, będzie tu z pewnością wracał wielokrotnie. Tak bowiem czynił przed wiekami król Jan III Sobieski, który wraz z żoną Marysieńką przypływał gondolą z Gniewu, by umocnić ducha i napawać się urokiem cysterskiego klasztoru. Pewnie przywiodły go tu słowa kronikarza Jana Długosza, który już w XV wieku pisał: „Klasztor ten był tak piękny i znakomity ze względu na wzniesione w nim budowle i mury, że łatwo budził u wszystkich śmiertelnych podziw”. I budzi nadal…

Miasto Pelplin

Dawne Opactwo Cysterskie w Pelplinie

W urokliwej dolinie rzeki Wierzycy znajduje się imponujących rozmiarów opactwo, wzniesione pomiędzy XIII – XVI w. przez Zakon Cystersów. Dawniej ważny ośrodek religijny, gospodarczy oraz kulturalny, obecnie stanowi jedną z głównych atrakcji turystycznych regionu.
Pelpliński klasztor jest zaliczany do najlepiej zachowanych obiektów pocysterskich w Polsce i Europie. Nad całym kompleksem góruje gotycka świątynia (obecnie bazylika katedralna), będąca drugim co do wielkości ceglanym kościołem na terenie naszego kraju. Wnętrze katedry skrywa aż 23 ołtarze, wśród których znajduje się najwyższy drewniany ołtarz w Polsce i drugi w Europie. Z pozostałego wyposażenia świątyni na uwagę zasługują sklepienia gwiaździste i sieciowe, zespół gotyckich dębowych stalli, barokowa ambona i organy, a także dzieła wybitnych XVII – wiecznych malarzy: Hermana Hana, Andrzeja Stecha i Bartłomieja Strobla. Na terenie opactwa można także zobaczyć XIV – wieczny czworobok klasztorny wraz z wirydarzem i otaczającymi go krużgankami. Przetrwało także dawne oratorium (miejsce modlitwy wspólnotowej), refektarz (jadalnia), kaplica przed bramą z 1417 r. (obecnie kościół Bożego Ciała), budynek bramny, XIV-wieczne dormitorium konwersów (wspólne sypialnie dla zakonników), młyn wodny, spichlerz, budynek karczmy oraz przylegający do opactwa ogród z klasycystycznym Pałacem Biskupim z 1837 r.
Dawne opactwo cysterskie w Pelplinie należy bez wątpienia do najwybitniejszych zespołów sakralnych w Polsce, co potwierdza nadanie mu w 2014 r. statusu Pomnika Historii.

Wnętrze Bazyliki Katedralnej pw. Wniebowzięcia NMP w Pelplinie

Pelplińskie Skryptorium

Mimo upływu stuleci, na terenie pelplińskiego klasztoru po dziś dzień można usłyszeć ciche skrobanie pióra po pergaminie. Ten charakterystyczny dźwięk wywodzi się wprost z warsztatu kaligraficznego, gdzie dawniej zakonnicy w mozole kopiowali kościelne kodeksy. W murach „żyjącego” tu skryptorium można zgłębić tajniki gotyckiej pisowni w duchu modlitwy i pracy, który przez sześć wieków towarzyszył codziennemu życiu zakonników, zgodnie z ich dewizą „Ora et Labora” – módl się i pracuj.

Góra Jan Pawła II

Muzeum Diecezjalne

Pelplińskie muzeum jest bardzo ważnym ośrodkiem kulturalnym regionu oraz jedną z głównych atrakcji turystycznych miasta. Zostało założone w 1928 r. przez biskupa Stanisława Okoniewskiego. Początkowo zbiory były gromadzone w Pałacu Biskupim oraz innych obiektach diecezji, by ostatecznie znaleźć bezpieczne schronienie i należną opiekę we własnym gmachu, znajdującym się w budynku Kurii Diecezji Pelplińskiej.
Zbiory muzeum obejmują liczne skarby kultury pomorskiej – od średniowiecza do współczesności. Do cenniejszych eksponatów należą: krucyfiks z fary w Starogardzie Gd. pochodzący z 1. ćwierci XIV w., jedyne na Pomorzu dwie Madonny Szafkowe z Klonówki i Lubiszewa oraz fragmenty XV – wiecznego poliptyku franciszkańskiego. Muzeum posiada również bogatą kolekcję tkanin, z których większość to szaty liturgiczne datowane na XVII-XIX w. Z kolei wnętrze skarbca muzealnego kryje bogate zbiory paramentów liturgicznych: monstrancje, relikwiarze, kielichy i pateny oraz pocysterski pastorał. Nie można także zapominać o najcenniejszym eksponacie Muzeum Diecezjalnego, a mianowicie Biblii Gutenberga.

Biblia Gutenberga

Biblia Gutenberga

Najcenniejszym eksponatem, a zarazem swoistą wizytówką Muzeum Diecezjalnego jest Biblia Gutenberga. Ten XV – wieczny starodruk jest jednym z 48 zachowanych egzemplarzy na świece i jedynym w Polsce. Wyróżnia się na tle wszystkich pozostałych tym, iż na jednej ze stron odbił się znak ruchomej czcionki, która najprawdopodobniej wypadła z ręki zecerowi podczas pracy. Wszystko to sprawia, że pelpliński egzemplarz Biblii Gutenberga może spokojnie pretendować do miana najcenniejszej księgi świata.

Muzeum Diecezjalne w Pelplinie

Góra Jana Pawła II

W niedalekiej odległości od Pelplina, znajduje się wzgórze z którego rozciąga się wspaniały widok na dolinę Wierzycy. To właśnie w tym miejscu Ojciec Św. Jan Paweł II w niedzielę, 6 czerwca 1999 r. odprawił Mszę św. dla wiernych Diecezji Pelplińskiej. O fakcie tym przypomina krzyż, górujący nad doliną – widoczny z daleka, szczególnie w porze nocnej. Góra ta stała się miejscem spotkań modlitewnych, chętnie nawiedzana przez przybywających do Pelplina turystów i pielgrzymów.

Pelplińskie skryptorium

Wydarzenia kulturalne

Pelplin to nie tylko światowej klasy zabytki, ale także liczne wydarzenia i eventy. Odwiedzając to urokliwe miasto warto skorzystać z bogatej oferty kulturalnej, wśród której znajdują się m.in. takie wydarzenia cykliczne jak:
– Powrót Pelplina do Macierzy (styczeń)
– Noc Muzeów w Dawnym Opactwie Cysterskim (maj)
– Dni Pelplina (czerwiec)
– Przystań – Warsztaty dla duszy (lipiec)
– Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej (każda środa lipca i sierpnia o godz. 19.00)
– Nocą daj poprowadzić się aniołom… (każdy piątek sierpnia o godz. 21.00)
– Dzień Świętego Bernarda – Patrona Miasta Pelplina. Święto miodów, ziół i runa leśnego (sierpień)
– Jarmark Cysterski w Pelplinie (trzeci weekend września)

Herb Miasta i Gminy Pelplin

Więcej informacji na stronach internetowych:
www.pelplin.pl
www.informacja.pelplin.com

oraz na Facebooku:
www.facebook.com/gminapelplin
www.facebook.com/dziejesiewpelplinie