Historia Gminy i krótki opis

Tczew to miasto posiadające ponad 800 – letnią historię. Nazwa Tczew pierwszy raz pojawiła się w zapisie w 1198 r. w przywileju dla joannitów i brzmi ona: „Trsow”. Powstanie Rady Miejskiej w Tczewie, ukonstytuowanej już w 1258 roku za przyzwoleniem księcia pomorskiego Sambora II, wyprzedza lokację miasta z 1260 roku. W świetle faktów historycznych samorząd miasta Tczewa jest najstarszym, więc i pierwszym w dziejach na obecnym obszarze Polski.
Po zajęciu Pomorza Gdańskiego przez Krzyżaków w 1308 roku, do pokoju toruńskiego w 1466 oku miasto podporządkowane było państwu zakonnemu. W 1577 r. spłonęło doszczętnie z winy wojsk króla Stefana Batorego, które po zwycięstwie nad zbuntowanym Gdańskiem obozowały pod Tczewem. Niedługo po odbudowaniu, miasto dotknęły niszczące skutki wojen szwedzkich. W 1807 r. Tczew został zdobyty przez wojska gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. Po Kongresie Wiedeńskim (1815 r.) Tczew ponownie trafił pod panowanie pruskie. Od połowy XIX w. miasto odnotowało wzrost demograficzny i gospodarczy. Dzięki budowie linii kolejowej stało się ważnym węzłem komunikacyjnym, powstał szlak kolejowy Berlin-Królewiec. Zbudowane wówczas mosty przez Wisłę nadal są czynne.
Po I wojnie światowej Tczew wrócił do Macierzy 30 stycznia 1920 r., gdy wojska gen. Józefa Hallera wkroczyły do miasta. Od 1992 r. dzień 30 stycznia jest oficjalnym świętem, uroczyście obchodzonym przez samorząd i mieszkańców.
W latach międzywojennych Tczew zasłynął pierwszą w Polsce Szkołą Morską, później przeniesioną do Gdyni. Dzisiaj w budynku dawnej Szkoły Morskiej znajduje się Liceum Ogólnokształcące im. M. Skłodowskiej-Curie.
Mało znanym faktem historycznym jest, iż II wojna światowa zaczęła się w Tczewie. 1 września 1939 r. o godz. 4.34 niemieckie bombowce zaatakowały dworzec kolejowy, zachodni przyczółek mostowy na Wisłę i koszary wojskowe.

Atrakcje turystyczne

Zabytki

Stare Miasto fot. Urząd Miejski w Tczewie

Stare Miasto

Układ urbanistyczny Starego Miasta z końca XIII w. – regularny z kwadratowym rynkiem i prostokątną siecią ulic, położony na wzniesieniu, które od północy, wschodu i południa stwarza naturalną obronność. Oprócz wartości historycznej posiada wartość artystyczną i kulturalną.

Kościół Parafii rzymsko-katolickiej p.w. Św. Krzyża przy ul. Stefana Kardynała Wyszyńskiego 6. Kościół budowany od II połowy XIII wieku do końca XIV w. z fundacji księcia pomorskiego Sambora. Najstarszą częścią budowli jest dolna partia wieży z 1275 r. Prezbiterium, nawa główna i boczne, zakrystia i kruchta od strony południowej pochodzi z końca XIII w. Kaplice boczne z połowy XIV w., bogate gwieździste sklepienia prezbiterium, nawy, zakrystii i części kaplic pochodzą z II połowy XVI w. Po remoncie w 1597 r. wieżę zakończono drewnianą nadbudową. W połowie XIX w. górne partie murów kościoła i szczyty przemurowano obniżając je o ok. 5 m. Kościół stanowi jeden z cenniejszych przykładów monumentalnej gotyckiej budowli sakralnej na Pomorzu.

Kościół p.w. Św. Stanisława Kostki przy obecnym Placu Św. Grzegorza. Kościół ufundowany w 1289 r. przez księcia pomorskiego Mestwina, który sprowadził do miasta zakon dominikanów. Kościół budowano do końca XIV w. Prezbiterium stanowiące najstarszą część budowli ukończono po 1308 r. w połowie XIV w. Mury budowli zachowały jednolity układ.

Budynek klasztorny zakonu żebraczego Dominikanów przy Pl. Grzegorza 1. Obiekt stanowi część zespołu klasztornego wraz z kościołem p.w. św. Stanisława Kostki, został wzniesiony w I poł. XIV w. Obiekt był wielokrotnie przebudowany od XVII do XIX w. zachowując części gotyckich piwnic oraz ścian do poziomu I kondygnacji. Po kasacji klasztoru w 1810 r. obiekt został przekazany na cele szkolne i funkcję tę pełni do dziś stanowiąc siedzibę Szkoły Muzycznej.

Zespół obwarowań miejskich Starego Miasta – fragment przy ul. Podmurnej – wzniesiony przez

Krzyżaków po zniszczeniu miasta w 1308r. W XIV w. otoczono osadę pierścieniem fortyfikacji murowanych z 12 basztami i 3 bramami. Do dziś pozostały fragmenty murów o wysokości ok. 5 m, z gotyckim i nieregularnym układem cegieł. W najwyższej partii muru zachował się ślad średniowiecznego ganku osłoniętego niegdyś blankami. Relikty średniowiecznych obwarowań miejskich Tczewa posiadają charakterystyczne cechy budownictwa obronnego z początku XIV w. o dużej wartości historycznej i zabytkowej.

Wiatrak holenderski przy ul. Wojska Polskiego 18. Obiekt pochodzi z początku XIX w. założony na rzucie ośmioboku, podpiwniczony, na ceglanej podmurówce, drewniany o konstrukcji szkieletowej pokrytej od zewnątrz deskami. We wnętrzu oprócz głowicy z pozostałościami mechanizmów nie zachowały się inne elementy mechanizmu dawnego młyna.

Budynek dawnego browaru przy ul. Zamkowej 2/3 pochodzi z 1890 r., założony na planie prostokąta, z zachowanym pierwotnym układem wnętrz, zbudowany z cegły licówki żółtej na fundamentach ceglanych. Budynek browaru jest jednym z nielicznych zachowanych na terenie województwa obiektów przemysłowych.

Zespół dawnej Fabryki Wyrobów Metalowych stanowiący obecnie siedzibę Fabryki Sztuk i Muzeum Wisły przy ul. 30 Stycznia 4. Obiekt wzniesiono w 1883 r. na miejsce rozebranego na potrzeby budowanego na Wiśle mostu – Szańca Środkowego.

Zespół składał się z budynku biurowo-produkcyjnego, produkcyjnego, kotłowni, magazynu i pralni, murowanych z cegły o licowanych elewacjach. Dawny budynek produkcyjny usytuowany wzdłuż ul. 30-Stycznia składa się z części starszej, przykrytej dachem o rzadko spotykanej konstrukcji „skorupkowej” wspartej środkiem na żeliwnych kolumnach oraz części północnej dobudowanej w latach 1921-22. Zespół zabudowań dawnej fabryki stanowi przykład ukształtowania przestrzenno – architektonicznego budownictwa przemysłowego końca XIX i 1 ćw. XXw.

Trzy środkowe przęsła wraz z filarami mostu drogowego. W latach 1851-1857 miała miejsce budowa mostu drogowego. Trzy środkowe przęsła mostu drogowego stanowią pozostałość dawnego, pierwszego stalowego mostu na Wiśle, prezentującego najnowocześniejsze wówczas rozwiązanie techniczne wg. Projektu Karla Lenze. Bogata oprawa architektoniczna w formie murowanych przyczółków z bramami wjazdowymi od strony Lisewa i Tczewa, ujętymi rzeźbiarsko opracowanymi portalami, oraz 5 filarów wzbogaconych 14 neogotyckimi wieżami z żółtej cegły stanowiły dzieło architekta Fryderyka Augusta Stulera.

Gmach sądu z więzieniem, obecnie Miejska Biblioteka Publiczna przy ul. J. Dąbrowskiego 6. Obiekt usytuowany został na najstarszym i największym przedmieściu, zwanym Berlińskim (później Gdańskim), którego rozwój nastąpił pod koniec I poł. XIX w. Był pierwszym na tym terenie gmachem państwowym. Wybudowano go w 1847 r. Budynek sądu i więzienia należą do najstarszych obiektów położonych na terenie dawnego Przedmieścia Berlińskiego. Pomimo adaptacji do nowej funkcji utrzymał swój charakter, przede wszystkim dzięki dobrze zachowanej bryle wraz z wystrojem elewacji. Oprócz walorów zabytkowych istotne są również wartości historyczne związane przede wszystkim z wydarzeniami mającymi miejsce w pierwszych miesiącach II wojny światowej oraz w latach 1945-56, kiedy to więzienie sądowe stało się miejscem represjonowania polskich patriotów.

Najciekawsze miejsca

Drogowy Most Tczewski

Drogowy Most Tczewski

 

Zagospodarowanie terenów nadwiślańskich – bulwar nadwiślański z przystanią pasażersko – żeglarską i ścieżką przyrodniczą. Bulwar stanowił część zdegradowanej przestrzeni położonej nad Wisłą, będącej elementem historycznego centrum miasta Tczewa. Jego modernizacja obejmowała obszar o pow. 3 ha – wykonano drogi dla komunikacji pieszej, rowerowej i samochodowej, tereny rekreacyjne oraz strefy wypoczynkowe. W I edycji konkursu Towarzystwa Urbanistów Polskich na najlepiej zagospodarowaną przestrzeń publiczną w Polsce, Tczew otrzymał wyróżnienie, za Bulwar Nadwiślański jako kompleksowe podejście do rozwoju przestrzeni publicznej miasta i umiejscowienie bulwaru w szerszym kontekście, oraz wzorowy sposób wykorzystania środków unijnych, oraz zastosowane rozwiązania szczegółowe.

Ścieżka przyrodnicza nad Wisłą

Ścieżka przyrodnicza nad Wisłą

Przystań pasażersko – żeglarska powstała w 2008 roku. Wykonano ją jako stały pomost o długości 102 m z 4 miejscami do cumowania jednostek pasażerskich oraz 10 dla łodzi motorowych i jachtów. Na lądzie usytuowany został budynek przystani o pow. 350 m², z zapleczem sanitarnym oraz restauracją.
Ścieżka przyrodniczo – dydaktyczna została zrealizowana wzdłuż lewego brzegu Wisły w Tczewie. Zagospodarowano zaniedbany dotąd obszar w sąsiedztwie skarpy nadwiślańskiej. Powstał ciąg spacerowy długości ok. 2,5 km, zakończony miejscem do organizacji pikników z przestrzenią służącą rekreacji, sprzyjającą wspólnemu spędzaniu wolnego czasu. Zainstalowane lunety umożliwiają obserwacje ptaków, Wisły i przyrody po drugiej stronie rzeki.
Park Miejski i amfiteatr zajmujący powierzchnię ok. 15 ha. Starsza część parku położona w parowie powstała w drugiej połowie XIX wieku. Natomiast górna część, południowa, pochodzi z XX stulecia. W bogatym drzewostanie parku są również egzotyczne drzewa i krzewy. Znajduje się tu także Amfiteatr Miejski im. Grzegorza Ciechowskiego i muszla koncertowa.

Baza noclegowa

W Gminie znajdują się 3 hotele usytuowane przy głównych szlakach komunikacyjnych miasta oraz 4 inne obiekty w dogodnej lokalizacji, oferujące usługi noclegowe.
Więcej informacji http://info.wrotatczewa.pl/tczew-hotele-noclegi

Baza kulinarna

Restauracja Hacjenda. Znajduje si przy ul. Armii Krajowej łącząca DK 91 z dojazdem do autostrady A1.W karcie przeważają dania kuchni polskiej, ale znajdą tutaj Państwo także potrawy będące fantazjami szefa kuchni. Warto spróbować wyśmienitej Polędwicy a’la Henryk IV, rozpływających się w ustach polędwiczek w sosie kurkowym, smakowitej kaczki w sosie własnym oraz przepysznych deserów.

Restauracja Hot Paper. Usytuowana przy DK nr 91. Szef Kuchni poleca dania autorskie w oparciu o wieloletnie doświadczenie i specjalnie dobrane, świeże składniki. Zaskakuje wybór  ryb, wyjątkowych dań mięsnych, wyrazistych makaronów i finezyjnych sałatek.

Restauracja Przystań nad rzeką Wisłą. Obok potraw wykwintnych znaleźć można pozycje tradycyjnej polskiej kuchni, które pozwolą zadowolić każde podniebienie. Wizytę w restauracji umili przejmujący widok na Wisłę oraz mosty tczewskie.

Restauracja Mocca. Restauracja z tradycjami. Założona w 1920 roku, oferująca wykwintną kuchnię polską i europejską, serwowaną w rodzinnej atmosferze, z widokiem na rynek Starego Miasta.

Bar Kociewiak. Bar mleczny położony na Starym Mieście, w kamienicy poddanej rewitalizacji. Zarówno wystrój, jak i menu nawiązuje do tradycji regionalnych. Można nabyć także pamiątki związane z Tczewem oraz Kociewiem. Specjalnością są m.in. golonka i golce po kociewsku, różne rodzaje pierogów, naleśniki, placki ziemniaczane, dania mięsne i zupy, a wśród nich rosół ze swojskim makaronem.

Restauracja Qchnia SmaQ to nietuzinkowy lokal w Tczewie. Znajduje się przy zjeździe z DK 91, na nowym osiedlu Bajkowym. Posiada bogaty asortyment dań i napojów.

Imprezy cykliczne

Pchli targ Tczew

Pchli targ w Tczewie

22 lutego 2014 r. Inscenizacja bitwy o Tczew. Inscenizacja organizowana przez Fabrykę Sztuk, przedstawiająca jedno z najdramatyczniejszych w dziejach Tczewa zdarzeń – bitwę z 23 lutego 1807r. pomiędzy wojskami pruskimi i napoleońskimi. W skład armii francuskiej, biorącej udział w walkach o Tczew, wchodziły także polskie dywizje i bataliony, m.in. z Legionów Dąbrowskiego. Rekonstruktorzy starają się jak najwierniej odtworzyć tamte dramatyczne wydarzenia. Walka inauguruje sezon rekonstrukcji w kraju a rekonstruktorzy przyjeżdżają do Tczewa z całej Polski.

17 maja 2014 Noc Muzeów. Coroczne wydarzenie wpisane w cykl Europejskich Nocy Muzeów, podczas którego tysiące zwiedzających ma okazję skorzystać z atrakcji przygotowanych przez Fabrykę Sztuk w Tczewie – m.in. warsztaty, koncerty, pokazy i przede wszystkim zwiedzanie wystaw. Każdego roku prezentowany jest inny temat przewodni, w tym roku będzie „Afryka”.

1 czerwca 2014 r. Pchli Targ. Chętni mogą sprzedać lub wymienić rzeczy nie tylko używane. Znaleźć można książki, płyty, gry komputerowe, filmy, antyki, galanterię domową, wyroby dekoracyjne, biżuterię, aparaty fotograficzne i ich części, instrumenty muzyczne i ich części, rekwizyty wojskowe, drobne rękodzieło, przedmioty kolekcjonerskie. Co roku na wystawców oraz kupujących czeka wiele niespodzianek m.in.: warsztaty plastyczne, liczne przedstawienia i wiele innych. Pchli Targ odbywa się zawsze w pierwszą niedzielę czerwca.

13. czerwca 2014 r. Święto ulicy. Święto Ulicy inicjuje poczucie wspólnoty, pozwala mieszkańcom poznać się i nawiązać nowe relacje, przyczynia się do rozwoju postaw społecznych i obywatelskich. Najcenniejsze jest to, że właśnie mieszkańcy Starego Miasta są pomysłodawcami i realizatorami działań. W programie znajdują się plenerowe gry, występy, warsztaty i wystawy oraz inne ciekawe formy spędzania czasu wolnego dla całej rodziny.

Dni Ziemi Tczewskiej. Sezon letni tczewianie inaugurują podczas Dni Ziemi Tczewskiej na Bulwarze Nadwiślańskim. Podczas czerwcowego weekendu na widzów czeka mnóstwo atrakcji – liczne koncerty, występy na scenie, wydarzenia towarzyszące.

19-21 grudzień 2014 r. Jarmark Bożonarodzeniowy na Pl. Hallera w Tczewie. Jedyna okazja, by na tczewskim Starym Mieście poczuć klimat zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia. Organizator zaprasza na występy kolędników, stoiska z rękodziełem i… łączące się z tradycją jarmarków – grzane wino. Wydarzenie organizowane w ostatni weekend przed świętami.

Gmina a Autostrada A1

Tczew położony jest w korytarzach transportowych Polski i województwa pomorskiego, uznanych jednocześnie za element paneuropejskiego korytarza transportowego VI (Gdynia – Gdańsk – Warszawa – Katowice – Zwardoń – Czadca – Żilina). Do elementów infrastrukturalnych tego korytarza na terenie Tczewa i w jego bliskim sąsiedztwie należy m.in. autostrada A1 poprzez węzeł Stanisławie ( w odległości 6 km).
Autostrada A1 jest jedną z głównych osi integrujących Tczew z Gdańskim Obszarem Metropolitalnym wzmacniając wewnętrzne powiązania społeczno-gospodarcze. Powoduje to znaczącą poprawę dostępności do Tczewa z Trójmiasta i innych ośrodków gospodarczych kraju, w szczególności do tczewskich firm Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, gdzie ulokowała się branża wysokich technologii o znaczącym wskaźniku eksportu.
Węzeł Stanisławie jest jednym z powodów powstania koncepcji utworzenia suchego portu w Zajączkowie. Towary bezpośrednio ze statków trafią na pociąg – w Zajączkowie byłyby przesyłane dalej w głąb kraju. Droga łącząca Zajączkowo z Autostradą A1 prowadzić będzie przez Tczew. Tczewski terminal będący suchym portem, ma stać się jednym z głównych węzłów krajowej i europejskiej sieci połączeń intermodalnych. Będzie pełnił funkcję zaplecza logistycznego portów morskich w Gdańsku i Gdyni.

Gdańsk Transport Company S.A.

ul. Powstańców Warszawy 19 | 81-718 Sopot | Tel.:+48 58 521 50 00 | Fax:+48 58 521 77 00 | gtc@gtcsa.pl

Wszelkie prawa zastrzeżone | 2014 Gminy Autosrtady A1 | Powered by AVG Studio